ارزیابی صفات فیزیولوژیکی و بیان ژن های CLsHSP18.1A و CcNAC2 به روش RT-PCR در ژنوتیپ های هنداونه بذری (Citrullus lanatus (Thunb.) Matsum. & Nakai) تحت تنش خشکی
تنش خشکی یکی از مهمترین عوامل محدود کننده تولید محصول صیفی‌جات در مقیاس جهانی است. هدف این مطالعه در وحله نخست، مقایسه پاسخ به تنش خشکی در دو ژنوتیپ متمایز هندوانه بذری (C6 و C12) با استفاده صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی بود. همچنین بیان ژن‌های کلیدی و مؤثر در تحمل به خشکی (CLsHSP18.1Aو CcNAC2) به روش نیمه کمی RT-PCR بررسی شد. بالاترین غلظت پرولین به میزان 93/9 میکرومول بر گرم وزن تر برگ در C6 (ژنوتیپ متحمل) پس از پنج روز از اعمال تنش رخ داد. مقدار مالون دی‌آلدئید (MDA) و نشت الکترولیت در C12 (ژنوتیپ حساس) به طرز معنی داری بیشتر از ژنوتیپ دیگر بود. در C6 تنش خشکی منجر به افزایش 5/2 برابری بیان ژن CLsHSP18.1Aدر مقایسه با شاهد شد (05/0 ≥p)، اما در C12 (ژنوتیپ حساس) بیان همین ژن 4/1 برابر نسبت به شاهد خود کاهش نشان داد. ارزیابی نیمه کمی بیان ژن CcNAC2در هر دو ژنوتیپ بویژه در C6، حاکی از افزایش حداکثری آن پس از دو روز از اعمال تنش خشکی بود. همچنین چهار روز پس از تنش بیان این ژن بصورت معنی داری کاهش یافت، با این حال، بیان آن در ژنوتیپ C12 نسبت به شاهد مربوط اختلاف معنی داری نداشت. بطور کلی، سطوح بیان هردو ژن در ژنوتیپ متحمل به خشکی (C6) نسبت به ژنوتیپ حساس (C12) در تمام مقاطع زمانی اعمال تنش بیشتر بود. لذا به نظر می رسد احتمالاً این دو ژن در مکانیزم های تحمل به خشکی هندوانه دارای نقش مهمی بوده و می توانند در اصلاح مولکولی تحمل به خشکی هندوانه مورد توجه باشند.
)