بررسی تنوع ژنتیکی لاین های F3 حاصل از تلاقی دو رقم آذر2 و 87-Zhong 291 با استفاده از نشانگر RAPD در شرایط دیم

محمدی, عبدالله; مجیدی, اسلام; بی همتا, محمدرضا; حیدری شریف آبادی, حسین; احمدی, حامی

بررسی تنوع ژنتیکی لاین های F3 حاصل از تلاقی دو رقم آذر2 و 87-Zhong 291 با استفاده از نشانگر RAPD در شرایط دیم

نویسندگان

چکیده

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی جمعیت در حال تفرق (F3-Plants) به دست آمده از تلاقی رقم آذر-2 با رقم 87-Zhong 291 از نظر صفات مورفولوژیک، آزمایش آگمنت با 374 لاین F3 و چهار شاهد طرح ریزی شد. از چهار رقم با نام های آذر2، 87-Zhong291، Kharchia و Superseri≠2 به عنوان ارقام شاهد در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با هفت تکرار استفاده گردید. آبیاری فقط یک بار برای سبز شدن انجام گرفت و در طول فصل رشدی صفات زراعی (ارتفاع گیاه، طول پدانکل، وزن هزاردانه، تعداد دانه در سنبله و ...) یادداشت برداری شد. بعد از تصحیح داده ها، ضمن انجام تجزیه های چند متغیره، بر اساس تجزیه کلاستر و ضریب تشابه فاصله اقلیدسی، 79 لاین متنوع جهت ادامه در مرحله بعد انتخاب شد. در مرحله دوم روش تجزیهRAPD روی 79 لاین انتخاب شده و دو والد انجام گرفت و از 15 آغازگر تصادفیUBC استفاده گردید وآغازگر UBC3 توانست 6 باند چند شکل (در مجموع 447 قطعه) ایجاد کند. بعد از رتبه دهی لاین ها از نظر وجود (1) و عدم وجود (0) باند خاص، ضریب جاکارد محاسبه گردید. میزان عددی این ضریب برای والدین پایین بود (17/0). بنابراین اختلاف بین دو رقم آذر-2 و 87-Zhong 291 به اثبات رسید. با استفاده از روش UPGMA نیز لاین ها گروه بندی شدند. با توجه به اینکه داده های رتبه ای دو تایی و داده های کمی به طور همزمان مورد بررسی قرار گرفتند بنابراین از رگرسیون لجستیک برای مطالعه رابطه بین این دو نوع داده استفاده گردید و مشخص شد که کلیه صفات زراعی مورد ارزیابی مثل عملکرد بیولوژیکی، ارتفاع گیاه، وزن سنبله اصلی، وزن هزار دانه و طول پدانکل همبستگی منفی با نتایج تجزیه RAPD دارند. اما همبستگی باند600 جفت بازی با صفت تعداد دانه در سنبله مثبت و معنی دار می باشد. بنابراین وجود چنین باندی ممکن است بتواند در گزینش یکی از مهم ترین اجزای عملکرد در گندم (تعداد دانه در سنبله) در برنامه اصلاحی موثر باشد.

کلیدواژه‌ها